Điện Biên Phủ là một vị trí chiến lược quan trọng đối với chiến trường Đông Dương, nằm trên trục giao thông nối liền các miền biên giới của Lào, Thái Lan, Miến Điện (Myanmar) và Trung Quốc. Vì vậy, sau khi chiếm Điện Biên Phủ vào ngày 20/11/1953, Pháp xây dựng nơi đây thành một tập đoàn điểm mạnh, coi đó là “pháo đài bất khả xâm phạm”.
Tháng 9/1953, Bộ Chính trị họp bàn và quyết định quy mô cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân. Ngày 06/12/1953, Bộ Chính trị quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. Trung ương Đảng quyết định thành lập Đảng ủy và Bộ Chỉ huy Mặt trận Điện Biên Phủ do đồng chí Võ Nguyên Giáp, Ủy viên Bộ Chính trị Trung ương Đảng trực tiếp làm Bí thư Đảng ủy và Chỉ huy trưởng Mặt trận.
Ngày 26/01/1954, sau khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp quan sát trận địa Điện Biên Phủ lần cuối trước khi phát lệnh nổ súng tấn công, Đại tướng đã quyết định chuyển từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, thắng chắc”.
Đúng 17 giờ 30 phút ngày 13/3/1954, Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra lệnh nổ súng mở đầu Chiến dịch. Chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra 3 đợt:
Đợt 1: 13/3 đến 17/3: Tấn công vào phân khu Bắc. Sau 5 ngày đã làm chủ Him Lam, Độc Lập, Bản Kéo.
Đợt 2: 30/3 đến 30/4: Tiến công vào tập đoàn cứ điểm phía Đông gồm các ngọn đồi C1, E, D, A1.
Đợt 3: 01/5 đến 07/5: Đánh chiếm các cứ điểm còn lại. Đêm 06/5 chiếm được đồi A1. Đúng 17 giờ 30 phút ngày 7/5/1954, Lá cờ Quyết chiến quyết thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng De Castries. Kết thúc Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 đã giáng đòn quyết định, tạo bước ngoặt làm thay đổi cục diện chiến tranh, buộc Pháp ngồi vào bàn đàm phán và ký kết Hiệp định Genève lập lại hòa bình ở Việt Nam. Đây được xem là thắng lợi vĩ đại không chỉ của quân dân Việt Nam nói riêng mà là thắng lợi của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới nói chung./.
Phòng VHTT